Toen ik besloot veganist te worden, vroeg ik me af hoe ik die kazige smaak aan mijn eten kon geven zonder zuivel. Omdat ik me ook bezighield met duurzaamheid, wilde ik een ingrediënt dat ook een lagere milieu-impact heeft dan andere kaasvervangers. Op een dag ontdekte ik edelgistvlokken en ik kocht het meteen. Het blijft letterlijk voor eeuwig goed in de voorraadkast, ik kan het op popcorn strooien (Probeer maar eens! En ik kan er heerlijke pastasauzen en salades van maken. Ik ben verkocht! Zo werden edelgistvlokken een vast product in mijn voorraadkast. Mijn geheime duurzame alternatief voor kaas. Of tenminste, voor sommige soorten kaas, het is geen magische eenhoorn. 😉
In dit artikel kijken we naar wat edelgistvlokken zijn, de ongelooflijke voordelen ervan, de positieve impact op het milieu en hoe je het kunt opnemen in je dieet voor een gezondere levensstijl.
Wat zijn edelgistvlokken?
Voordat we ingaan op de voordelen, kijken we naar wat edelgistvlokken eigenlijk zijn. Edelgistvlokken, vaak liefkozend “nooch” genoemd, zijn een soort gist genaamd Saccharomyces cerevisiae, die specifiek wordt geteeld vanwege zijn nutritionele waarde. In tegenstelling tot actief gist wat wordt gebruikt bij het bakken, worden edelgistvlokken gedeactiveerd tijdens de verwerking, waardoor het veilig en gunstig is voor consumptie. Zij zijn ook de geheime duurzame alternatief voor kaas.
Edelgistvlokken worden beschouwd als een duurzaam ingrediënt om verschillende redenen:
- Lage Milieubelasting: De productie van edelgistvlokken heeft over het algemeen een relatief lage milieuvoetafdruk in vergelijking met dierlijke producten zoals zuivelkaas. Het vereist minder land, water en energie om edelgistvlokken te kweken en te verwerken. Edelgistvlokken produceren ongeveer 3,2 kg CO₂e/kg, volgens CarbonCloud.
- Efficiënt Gebruik van Grondstoffen: Edelgistvlokken worden geproduceerd door specifieke giststammen, zoals Saccharomyces cerevisiae, te kweken in gecontroleerde omgevingen. Deze giststammen zijn zeer efficiënt in het omzetten van eenvoudige suikers in eiwitten en andere voedingsstoffen, waardoor ze een bron van voeding zijn die efficiënt gebruikmaakt van grondstoffen.
- Verminderde Uitstoot van Broeikasgassen: De productie van edelgistvlokken genereert minder broeikasgasemissies in vergelijking met de veeteelt. De methaanemissies die gepaard gaan met rundvee dragen bijvoorbeeld aanzienlijk bij aan de opwarming van de aarde. De productie van edelgistvlokken stoot weinig tot geen methaan uit.
- Minimale Zorgen over Dierenwelzijn: Edelgistvlokken zijn volledig plantaardig en veroorzaken geen schade aan dieren. Dit sluit aan bij ethische en duurzame principes die dierproefvrije voedingsbronnen prioriteren.
- Efficiënt Grondgebruik: De productie van edelgistvlokken vereist doorgaans minder land dan traditionele veeteelt, wat de ontbossing en vernietiging van leefgebieden die gepaard gaan met het uitbreiden van landbouwgrond vermindert.
- Waterbesparing: De teelt van edelgistvlokken vereist doorgaans minder water vergeleken met veel gewassen en veeteelt. Dit draagt bij aan inspanningen voor waterbesparing, die essentieel zijn in gebieden met waterschaarste.
- Veelzijdigheid in Plantaardige Diëten: Edelgistvlokken dienen als een waardevolle bron van voedingsstoffen in plantaardige diëten en verminderen de afhankelijkheid van dierlijke landbouw en de daarmee gepaard gaande milieueffecten.
- Ondersteuning van Duurzame Voedselsystemen: Door te kiezen voor edelgistvlokken en andere plantaardige voedingsmiddelen kunnen individuen bijdragen aan een duurzamer voedselsysteem dat minder grondstoffen gebruikt en een verminderde negatieve impact op de planeet heeft.
Krachtige voedingsbron:
Laten we nu de indrukwekkende voedingswaarde van edelgistvlokken verkennen die het tot een superfood maakt:
- Rijk aan B-vitaminen: Edelgistvlokken is een uitstekende bron van B-vitaminen, met name B1 (thiamine), B2 (riboflavine), B3 (niacine), B6 (pyridoxine) en B12 (cobalamine). Deze vitaminen zijn essentieel voor energieproductie, metabolisme en het behoud van een gezond zenuwstelsel.
- Complete Eiwitbron: Voor alle veganisten en vegetariërs daarbuiten is edelgistvlokken een superster-eiwitbron. Het bevat alle negen essentiële aminozuren, waardoor het een compleet eiwit is.
- Weinig Calorieën: Edelgistvlokken bevatten weinig calorieën, waardoor het een schuldvrije toevoeging is aan je maaltijden. Het is perfect voor mensen die hun calorie-inname willen beheren terwijl ze toch essentiële voedingsstoffen binnenkrijgen.
- Rijk aan Mineralen: Het is ook een bron van essentiële mineralen zoals zink, selenium en ijzer, die cruciaal zijn voor de immuunfunctie en algehele gezondheid.
Edelgistvlokken in je maaltijden verwerken
Je vraagt je misschien af hoe je edelgistvlokken in je maaltijden kunt gebruiken. Zoals ik al zei, is het het geheime duurzame alternatief voor kaas. Hier zijn enkele heerlijke en creatieve manieren om het in je maaltijden op te nemen:
- Strooi het: Strooi eenvoudig edelgistvlokken over popcorn, pasta, salades of geroosterde groenten voor een kazige, hartige smaak.
- Maak een Veganistische Kaassaus: Edelgistvlokken is een ster-ingrediënt in veganistische kaassauzen. Mix het met veganistische room en kruiden voor een romig, zuivelvrij alternatief.
- Roer het in Soepen: Versterk de smaak en voedingswaarde van je soepen en stoofschotels door een of twee eetlepels edelgistvlokken in te roeren.
- Meng het door Roerei van Tofu: Voeg voor een zuivelvrije draai aan roerei edelgistvlokken toe voor een kazige, hartige smaak.
- Bak ermee: Verwerk edelgistvlokken in je zelfgebakken brood, pizzadeeg of hartige muffins voor een extra smaaklaag.
Waar kun je edelgistvlokken kopen:
Je kunt edelgistvlokken vinden bij veel gezondheidswinkels zoals Holland & Barret, De NotenShop, KoRo en in supermarkten zoals Albert Heijn en Jumbo.
Wat is de voedingswaarde van edelgistvlokken?
De voedingswaarde van edelgistvlokken kan enigszins variëren, afhankelijk van het merk en of het is verrijkt. Ik kan echter een algemeen voedingspaneel geven voor onverrijkte edelgistvlokken, gebaseerd op een portie van 28 gram:
Calorieën: 80 kcal
Eiwit: 9 gram
Totaal Vet: 0,5 gram
Verzadigd Vet: 0 gram
Transvet: 0 gram
Cholesterol: 0 milligram
Natrium: 5 milligram
Totaal Koolhydraten: 7 gram
Voedingsvezels: 4 gram
Suikers: 1 gram
Vitamine B1 (Thiamine): Ongeveer 640% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)
Vitamine B2 (Riboflavine): Ongeveer 560% van de ADH
Vitamine B3 (Niacine): Ongeveer 280% van de ADH
Vitamine B6 (Pyridoxine): Ongeveer 480% van de ADH
Vitamine B12 (Cobalamine): Ongeveer 130% van de ADH (Let op: deze waarde kan variëren afhankelijk van of de edelgistvlokken verrijkt is met B12)
Foliumzuur: Ongeveer 60% van de ADH
Selenium: Ongeveer 30% van de ADH
Zink: Ongeveer 20% van de ADH
IJzer: Ongeveer 10% van de ADH
Houd er rekening mee dat deze waarden bij benadering zijn en kunnen variëren afhankelijk van het merk en het specifieke product. Verrijkte edelgistvlokken zal doorgaans hogere niveaus van B-vitamines hebben, met name B12, die vaak worden toegevoegd aan edelgistvlokken-producten om ze geschikt te maken voor veganisten. Controleer altijd het productlabel voor de meest nauwkeurige voedingsinformatie.
Conclusie
Edelgistvlokken zijn niet alleen een smakelijke toevoeging aan je maaltijden, maar ook een Krachtige voedingsbron die aanzienlijk kan bijdragen aan je gezondheid. Met het rijke assortiment aan vitamines, mineralen en compleet eiwit, is het een veelzijdig superfood dat een plek verdient in elke keuken.
Het wordt ook als duurzaam beschouwd vanwege het efficiënte gebruik van grondstoffen, lagere milieu-impact, minimale uitstoot van broeikasgassen en de overeenkomst met ethische en diervriendelijke voedingskeuzes. Het speelt een rol bij het bevorderen van milieuvriendelijkere en duurzamere voedselproductie- en consumptiepraktijken.
Een andere opmerkelijke eigenschap van edelgistvlokken is zijn vermogen om de romige, hartige heerlijkheid van kaas na te bootsen, waardoor het een perfecte duurzame alternatief voor kaas is. Voor degenen die een veganistisch dieet volgen, of voor mensen met lactose-intolerantie of zuivelallergieën, komen edelgistvlokken als een gamechanger. Of je nu een veganistische mac and cheese, lasagne zonder zuivel, of een plantaardige pizza maakt, edelgistvlokken kunnen die kenmerkende kazige smaak bieden zonder concessies te doen aan je dieetkeuzes of je smaakvoorkeuren. Dus, als je die kazige heerlijkheid zonder zuivel wilt ervaren, zijn edelgistvlokken jouw ingrediënt bij uitstek om een heerlijke kazige draai te geven aan je favoriete gerechten.
Bronnen:
https://apps.carboncloud.com/climatehub/product-reports/id/58962632068
https://www.healthline.com/nutrition/nutritional-yeast#vitamin-b-12