Tuinieren in de herfst. Wat valt er in de herfst nog te doen in een tuin waar de blaadjes vallen en bloemen uitgebloeid zijn? Genoeg, kan ik je vertellen. Vandaag vertel ik je alles over hoe je je tuin (en balkon) verzorgt in de herfst en deze op een duurzame wijze kunt voorbereiden op de winter.
Oogsten
De herfst is een tijd van oogsten. Fruit zoals appels, peren, bramen, frambozen zijn heerlijk rijp en ik oogst zelfs nog steeds aardbeien uit mijn tuin. Ook groenten zoals courgette, tomaat, bietjes, broccoli, kool, sla en nog veel meer is nu rijp om te oogsten. Er groeit nog genoeg in de moestuin. Zaadjes van bloemen kun je verzamelen voor volgend jaar. Zoek per bloem op hoe je deze het beste kunt oogsten en bewaren. Google is je beste vriend, ook op het gebied van tuinieren valt hier alles te vinden!
Bewaren
De zomer en herfst zijn tijden van overvloed. De planten blijven maar geven. Van nature is het dan ook een mooi moment om in de herfst de oogst te verwerken zodat er in de winter genoeg voedsel is. Dit kan bijvoorbeeld door groenten en fruit in te maken. Ook kun je nu heerlijke soepen, sauzen en jams maken die je kunt wecken en zo bewaren voor in de winter. Meer over wecken (of inmaken) kun je hier lezen.
De laatste bloemen van het seizoen kun je knippen en drogen, zodat je in de winter nog wat kleur in huis hebt.
Delen
Al die oogst kun je delen met de mensen om je heen. Maar vergeet niet om ook wat over te laten voor de natuur. Laat wat fruit en zaden over voor de vogels en laat stengels van dode bloemen staan zodat insecten hierin kunnen overwinteren. Ruim dood blad niet op maar laat het liggen zodat egels, insecten en andere dieren een schuilplaats hebben om te overwinteren. Daarnaast is plantafval goede voeding voor je bodem. Let op: Zorg dat je (zaadjes van) zieke planten weggooit, anders blijven de schimmels groeien in de bodem en kunnen ze je planten ook volgend seizoen aantasten. Een bekende plantenziekte is bijvoorbeeld meeldauw, deze komt voor als het veel regent en blad niet goed kan drogen. Deze ziekte ziet eruit alsof er meel op het blad zit, vandaar de naam!
Zaaien en planten
Maartje schreef er eerder al over: de herfst is niet alleen voor oogsten maar ook om opnieuw te zaaien en te planten. Veel bloemen kun je nu al zaaien en natuurlijk is de herfst dé tijd om bloembollen te planten zodat de vroege bestuivers in het voorjaar al nectar kunnen vinden. Zorg ervoor dat je biologische bollen en zaadjes kiest, dan weet je zeker dat je niet allerlei gifstoffen in de grond stopt en de beestjes ook echt helpt en niet ziek maakt.
Daarnaast is november de maand om bomen en struiken te planten. De bomen zijn dan in ruststand gekomen voor de winter en worden op deze manier bij het (ver)planten zo min mogelijk beschadigd. Na de winter zullen ze je verrassen met prachtige bloesems en groene blaadjes.
Ken je het initiatief van MeerBomenNu al? Zij brengen mensen met een teveel aan bomen samen met mensen die een boompje willen. Een teveel aan zaailingen wordt door vrijwilligers geoogst en uitgedeeld aan mensen die het boompje een tweede leven bieden in hun tuin. Boompjes kunnen gratis worden opgehaald op verschillende locaties. Je hoeft dus geen boompjes te kopen maar kunt gratis een boompje redden van de versnipperaar! Meer kun je lezen op de website van de stichting.
Herfst op je balkon
Als laatste het balkon. Wat valt er nog te tuinieren in de herfst op je balkon? Natuurlijk kun je ook oogsten, zaaien en planten op je balkon (in potten). Dus bovenstaande tips gelden eigenlijk ook voor je balkon. Daarnaast kun je een nestkastje ophangen en voedsel- en schuilplekjes creëren voor stadsvogels. Help de vogels de winter door. Er zijn planten die in de herfst besjes geven en zo voedsel bieden aan vogels (bijvoorbeeld bergthee). Ook spinnen weten snel je planten te vinden en zijn een lekker hapje voor de vogels. Klik hier voor meer tips voor een vogelvriendelijk balkon. En zorg ook voor wat wintergroene struiken, naast een goede schuilplaats voor dieren, heb je zelf dan ook nog wat groens te zien in de winter.
Ga jij ook aan de slag in je tuin of op je balkon? Laat het ons weten in de reacties.